Żylaki

Co to są zmiany naczyniowe na nogach?

Problemy z naczyniami żylnymi na nogach są bardzo rozpowszechnione. Ocenia się że około 40% społeczeństwa po 30-tym roku życia ma różnego rodzaju zmiany żylne na nogach. Na szczęście większość tych zmian stanowi tylko względny problem estetyczny.

Najczęściej spotykanym problemem w praktyce chirurgicznej są żylaki kończyn dolnych, a w medycynie estetycznej poszerzenia żylne, teleangiektazje i pajączki.

• 

  przed zabiegiem

• 

  po zabiegu

• 
• 

  po zabiegu

Żylakowatość kończyn dolnych

Żylaki podudzi

Charakteryzują się szeroką gamą objawów. Z reguły żylakom towarzyszy poczucie dyskomfortu a nawet bólu kończyn dolnych, które ustępuje przy ćwiczeniach fizycznych, a zaostrza się podczas stania lub siedzenia. Bardzo rzadko dolegliwości są silne, często żylaki nie dają żadnych objawów poza problemem estetycznym.

Ból na tle żylaków jest tępy, trudny do precyzyjnego określenia i lokalizuje się w środkowej części kończyn. Jest to raczej uczucie napięcia oraz ból nad zajętą żyłą. Ból rwący albo tępy, ograniczony, na zewnętrznej stronie kończyny dolnej nigdy nie jest spowodowany przez żyły patologicznie zmienione. Pacjenci często skarżą się na bóle „ciągnące” w okolicy pachwinowej. Związane jest to z niewydolnością żyły odpiszczelowej, przebiegającej w tym miejscu.

Objawy typowe dla pierwotnej żylakowatości kończyn dolnych:

• uczucie ciężkości kończyn dolnych, ustępujące w czasie chodzenia,
• ból umiejscowiony nad żylakami, szczególnie w pozycji stojącej,
• bóle przed miesiączką, w okolicy widocznych, nawet niewielkich żylaków,
• skłonność do obrzęków wokół kostek pod koniec dnia,
• nasilenie objawów związanych z oddziaływaniem ciepła, dzieje się to latem.

Przyczyny bólu w przypadkach żylaków kończyn dolnych

Bóle związane ze zmianami żylakowatymi bez przewlekłej niewydolności zastawek żylnych np. z pajączkami lub mnogimi żylakami siateczkowymi, są wynikiem drażnienia ściany żył. Dodatkowo, zmiany hormonalne przed miesiączką, rozszerzenie światła żył z powodu działania ciśnienia hydrostatycznego słupa cieczy w pozycji stojącej, mają także istotne znaczenie w patogenezie bólu. Jeżeli żylaki dotyczą dużych pni żylnych, uczucie pełności i ciężkości kończyn dolnych jest następstwem zalegania dużej objętości krwi w naczyniach. Wysokie ciśnienie żylne zmniejsza się dzięki działaniu tzw. pompy mięśniowej w czasie chodzenia (skurcze mięśni nóg wymuszają fizjologiczny obieg krwi). Uczucie pełności nasila się w przypadku przewlekłej niewydolności zastawek żylnych. Chorzy skarżą się na ból również z powodu obrzęku kostek dolnej części nóg. Ból ten może mieć charakter bolesnych skurczów mięśni.

Wskazówki pozwalające na prawidłowe postawienie diagnozy

Aby umieć odróżnić żylaki kończyn dolnych od innych schorzeń należy przeprowadzić przede wszystkim dokładny wywiad chorobowy. Następnie bada się pacjenta w pozycji stojącej i leżącej.

Typy zmian w układzie żył powierzchniowych

Możliwość leczenia żylaków kończyn dolnych

Po ustaleniu ostatecznego rozpoznania możliwe jest pięć opcji:

• pacjent nie wymaga leczenia,
• stosuje się opatrunki uciskowe lub rajstopy,
• laseroterapia (Photoderm Vasculight),
• przeprowadza się terapię obliterującą – skleroterapię,
• wdraża się postępowanie chirurgiczne.

Sposoby leczenia żylaków nóg

Sposób leczenia żylaków kończyn dolnych zależy od wielkości i typu żylaków, zaawansowania choroby oraz od oczekiwań pacjentów.

Pajączki, małe żylaki:

• skleroterapia – polega na wstrzykiwaniu do naczyń roztworów, które powodują obrzęk ściany naczyniowej i zamknięcie naczynia;
• terapia laserowa urządzeniem Photoderm Vasculight – polega na tym, że emitowane światło wytwarza ciepło, które podgrzewa zmianę chorobową do wystarczająco wysokiej temperatury, aby spowodować jej zniszczenie oraz usunięcie z tkanki.

Leczenie średnich i dużych żylaków:

• ambulatoryjnie metodą szydełkowania lub flebektomii metodą VARADY’EGO. Wykonuje się je zazwyczaj w znieczuleniu miejscowym. Z mikrocięć długości 1 mm usuwa się żylaki. Na łydkę zakłada się bandaż elastyczny, który trzeba nosić przez około 7 dni. Po zabiegu mogą powstać siniaki, ale są to zwykle minimalne powikłania znikające po kilku tygodniach.
• leczenie operacyjne – wykonane zazwyczaj w znieczuleniu przewodowym (zewnątrzoponowym lub podpajęczynówkowym), łączy on zabieg usunięcia (stripping) dużego pnia naczyniowego – żyły odpiszczelowej (VSM) lub odstrzałkowej (VSP) z usunięciem żylaków obocznych metodą opisaną wyżej – metoda VARADY’EGO.

Przygotowanie do zabiegu

Przy małych żylakach pacjent z reguły jest leczony ambulatoryjnie; przygotowanie i wstępna diagnostyka – jeśli pacjent jest zdrowy i nie cierpi z powodu innych chorób wystarczy zebranie wywiadu.

W przypadku żylaków średniej wielkości dla uzyskania dobrego, trwałego efektu wskazane jest wykonanie badania ultrasonograficznego z dokładną oceną anatomii i patologii układu żylnego. Potrzebne są także podstawowe badania krwi z oznaczeniem układu krzepnięcia.

Przy dużych żylakach kwalifikowanych do leczenia operacyjnego poza badaniem USG i podstawowymi badaniami krwi konieczne jest szczepienie przeciw WZW B, EKG, konsultacja anestezjologiczna poprzedzająca zabieg.