Trądzik

Co to jest trądzik?

Trądzik jest przewlekłą chorobą skóry, dotyczącą głównie ludzi młodych, charakteryzującą się łojotokiem, obecnością zaskórników, zmian grudkowo-krostkowych i/lub głębokich torbieli, cyst ropnych zlokalizowanych w okolicach łojotokowych – twarz, plecy, dekolt.

Przyczyny powstawania trądziku

Podstawową rolę w powstawaniu tej choroby odgrywa nadmierne rogowacenie ujść gruczołów łojowych, a właściwie struktury zbudowanej z mieszka włosowego i gruczołu łojowego. Nadmierna proliferacja keratynocytów prowadzi do zaczopowania gruczołów łojowych, które u osób z trądzikiem są nadmiernie aktywne. W ten sposób powstaje podstawowy element niezapalny trądziku – zaskórnik.

Rozróżnia się dwa typy zaskórników:

• zamknięte – drobne, białe powstające w wyniku proliferacji keratynocytów
• otwarte – ciemno zabarwione na szczycie, będące efektem utleniania się keratyny i łoju.

Izolacja aparatu mieszkowo-łojowego od środowiska stwarza idealne warunki do namnażania się w bakterii saprofitującej na skórze człowieka Propionibacterium acnes. Na skórze ze zmianami trądzikowymi ilość tej bakterii wzrasta wielokrotnie ze względu na środowisko beztlenowe panujące w zaskórnikach.
Rodzaje trądziku

Istnieje kilka postaci klinicznych trądziku:

• Trądzik zaskórnikowy – dominują w nim zmiany niezapalne – zaskórniki zamknięte i otwarte. Ten rodzaj trądziku zlokalizowany jest przede wszystkim na twarzy.
• Trądzik grudkowo-krostkowy – najbardziej rozpowszechniona postać choroby. Charakteryzuje się krostami i grudkami, ale również zaskórnikami. Ta postać trądziku występuje na twarzy, dekolcie, ramionach i plecach.
• Trądzik ropowiczy – postać ze szczególnie nasilonym stanem zapalnym. W tym przypadku charakterystyczne są głębokie, bolesne, ostro-zapalne guzy, krosty i cysty ropne (trądzik guzkowo-torbielowaty). Często zmiany te pozostawiają blizny (trądzik bliznowcowy). W obrębie tego rodzaju trądziku możemy wyodrębnić kilka postaci:
• Trądzik skupiony – odmiana z głębokimi naciekami i torbielami ropnymi gojącymi się z pozostawieniem nierównych pozaciąganych blizn, występująca głównie u mężczyzn,
• Trądzik odwrócony, mogąca zajmować okolice nietypowe – pachy, pachwiny, pośladki.
• Trądzik piorunujący o ciężkim przebiegu z objawami rozpadu i wykwitami krwotocznymi, którym towarzyszą często objawy ogólne – gorączka, bóle stawów. Odmiana ta jest wynikiem nadreaktywności organizmu na antygeny bakterii.

Leczenie

Leczenie farmakologiczne

Leczenie trądziku jest procesem długotrwałym, gdyż stosowane leki (poza izotretinoiną) nie hamują procesu choroby, a jedynie łagodzą.

Głównym celem terapii trądziku jest obniżenie ilości głębokich, bolesnych zmian skórnych, zapobieganie powstawaniu szpecących blizn oraz ograniczenie czasu trwania choroby, co ma związek ze zminimalizowaniem stresu i niskiej samooceny, towarzyszących tej chorobie.

W większości przypadków, w niezbyt nasilonych postaciach trądziku, wystarczające jest leczenie preparatami stosowanymi miejscowo, takimi jak: retinoidy, nadtlenek benzolu, antybiotyki, kwas azelainowy.

Natomiast cięższe postaci trądziku leczy się preparatami stosowanymi ogólnie, sa to:  antybiotyki, leki hormonalne – przeciwandrogenowe oraz isotretinoina – jedyny preparat działający na wszystkie mechanizmy patogenetyczne w trądziku.

Najczęściej jednak (w 60%) wystarczający jest efekt leczenia trądziku przy użyciu preparatów miejscowych.

Leczenie trądziku fototerapią

Pewnym uzupełnieniem dotychczas stosowanych metod terapii trądziku, zwłaszcza ze względu na niepowodzenia związane z antybiotykoopornością bakterii i objawami niepożądanymi leków, która znalazła zastosowanie w leczeniu łagodnych, umiarkowanych postaci trądziku, jest fototerapia. Metoda ta wykorzystuje reakcję fotodynamiczną, występującą w efekcie naświetlania skóry światłem niebieskim o długości 407-420nm w obrębie trądzikowych zmian zapalnych. Od sierpnia 2003 r. amerykańska FDA dopuściła stosowanie niebieskich źródeł światła do leczenia łagodnych i umiarkowanych postaci trądziku zwykłego. W Epi-Centrum z dużym powodzeniem stosujemy aparat Clearlight o długości światła 407 nm.

Zabieg fototerapii
Naświetlania odbywają się 2 razy w tygodniu przez kolejne 4 tygodnie. Jedno naświetlanie trwa 15 minut. Nie obserwuje się żadnych objawów ubocznych tego zabiegu.

Przeciwwskazaniem do zastosowania fototerapii jest występowanie chorób przebiegających z nadwrażliwością na światło – np. toczeń rumieniowaty, porfirie, a także ogólne stosowanie leków światłouczulających. Nie jest udowodnione bezpieczeństwo zastosowania tej metody u kobiet w ciąży.

Po zabiegu
Ze względu na szybkie uzyskanie efektów terapeutycznych – 4 tygodnie, brak występowania objawów ubocznych oraz nie pojawianie się oporności bakterii, fototerapia trądziku może być interesującym uzupełnieniem leczenia, zwłaszcza u osób z łagodnymi i umiarkowanymi zapalnymi objawami trądziku.

Po ustąpieniu zmian zapalnych dużą pomocą w usuwaniu skutków stanu zapalnego – przebarwień, nierówności skóry, a także w celu zapobiegania nawrotom zmian jest stosowanie peelingów: głównie pirogronowego, glikolowego i easypeel.

Od kilku lat dysponujemy również możliwością usuwania lub łagodzenia atroficznych blizn potradzikowych stosując laser fraksyjny, laser fraksyjny Co2, od niedawna także Infini.